Oborniki ďż˝lďż˝skie

nowy naglowek



			Strona gďż˝ďż˝wna Gmina Rada Miejska Urzad Miejski Gminne Jednostki Organizacyjne
			Geografia Historia miasta Kultura i sztuka Turystyka i rekreacja Oferta inwestycyjna Teleadresy

Pamiďż˝ďż˝ historyczna i kulturowa mieszkaďż˝cďż˝w Dolnoďż˝lďż˝skiej Ziemi Obornickiej

	Spis Treďż˝ci
KAZIMIERZ M. PUDďż˝O Pamiďż˝ďż˝ historyczna i kulturowa mieszkaďż˝cďż˝w Dolnoďż˝lďż˝skiej Ziemi Obornickiej Publikowane: Studia Salvatoriana Polonica 3(2009), s. 231-249 I. Wybďż˝r problematyki oraz ďż˝rďż˝deďż˝ badaďż˝ O wyborze problematyki rozwaďż˝aďż˝ nad pamiďż˝ciďż˝ historycznďż˝ i kulturowďż˝ mieszkaďż˝cďż˝w Dolnoďż˝lďż˝skiej Ziemi Obornickiej przesďż˝dziďż˝y dwa wzglďż˝dy. Pierwszy, ďż˝e umoďż˝liwia ona, w moim przekonaniu, poznanie w najszerszym zakresie procesďż˝w przemian w indywidualnej i zbiorowej ďż˝wiadomoďż˝ci lokalnej spoďż˝ecznoďż˝ci. Drugi, iďż˝ wďż˝rďż˝d licznych juďż˝ publikacji o mieszkaďż˝cach Ziemi Obornickiej[6] , dwie z nich, o wartoďż˝ci dokumentacyjnej, okazaďż˝y siďż˝ najbardziej stosownďż˝ do tego podstawďż˝ ďż˝rďż˝dďż˝owďż˝ dla refleksji nad problematykďż˝ tytuďż˝owďż˝. Sďż˝ nimi ksiďż˝ďż˝ki: My, oborniczanie. Wielka Ksiďż˝ga Obornik ďż˝lďż˝skich (2005), na ktďż˝rďż˝ zďż˝oďż˝yďż˝y siďż˝ wspomnienia mieszkaďż˝cďż˝w i noty biograficzne, zebrane oraz opracowane przez Romanďż˝ Obrockďż˝[7] , jak teďż˝ ďż˝ Boďż˝eny Muszkalskiej, Gďż˝osy z przeszďż˝oďż˝ci. Tradycje muzyczne we wspomnieniach oborniczan (2006), ktďż˝rej gďż˝ďż˝wnďż˝ czďż˝ďż˝ stanowi dokumentacja zebranych wďż˝rďż˝d mieszkaďż˝cďż˝w pieďż˝ni z notacjďż˝ muzycznďż˝ oraz naukowa interpretacja zbioru[8]. W jej czďż˝ci koďż˝cowej jest scenariusz spektaklu, ktďż˝rego autor, Edward ďż˝ysiak, opracowaďż˝ na podstawie zbioru tych pieďż˝ni[9] . Obie publikacje dopeďż˝niajďż˝ siďż˝ treďż˝ciďż˝, a ďż˝ďż˝cznie przybliďż˝ajďż˝ nam uksztaďż˝towany w 60. powojennych latach wizerunek spoďż˝eczeďż˝stwa Dolnoďż˝lďż˝skiej Ziemi Obornickiej. W tym jednak opracowaniu zasadniczym ďż˝rďż˝dďż˝em przedmiotu badaďż˝ sďż˝ wielowďż˝tkowe wspomnienia mieszkaďż˝cďż˝w My, oborniczanie, a cenne w jego uzupeďż˝nieniu ďż˝ Gďż˝osy z przeszďż˝oďż˝ci. My, oborniczanie to ksiďż˝ďż˝ka o wartoďż˝ci dokumentalno-biograficznej, ktďż˝rďż˝ wprawdzie ogďż˝lnie zaliczam do literatury pamiďż˝tnikarskiej[10], ale nie bez zastrzeďż˝eďż˝. Wynika to z tego, ďż˝e nie wszystkie wspomnienia sďż˝ przekazami osobistych przeďż˝yďż˝ i refleksji uczestnikďż˝w oraz ďż˝wiadkďż˝w wydarzeďż˝, czym rďż˝niďż˝ siďż˝ od wďż˝aďż˝ciwych pamiďż˝tnikďż˝w. Niektďż˝re opracowania w zbiorze sďż˝ opisem dziejďż˝w rodziny, dokonanym przez dorosďż˝e dzieci, a nawet wnuki. W ksiďż˝ďż˝ce jest teďż˝ 17 przedrukďż˝w z czasopism, gďż˝ďż˝wnie notek biograficznych par maďż˝ďż˝eďż˝skich, ktďż˝re zostaďż˝y opublikowane z okazji jubileuszu ich ďż˝zďż˝otych godďż˝wďż˝, wspomnienie w formie poetyckiej, esej o subiektywnym odczuwaniu sensu symbolicznego miejsca, a wreszcie teksty drogi krzyďż˝owej, ktďż˝re sďż˝ swoistďż˝ refleksjďż˝ nad ďż˝yciowym ďż˝krzyďż˝emďż˝ autorki. Chociaďż˝ ksiďż˝ďż˝ka nie jest zbiorem wyďż˝ďż˝cznie klasycznych pamiďż˝tnikďż˝w, to bezsporna pozostaje jej wartoďż˝ďż˝ poznawcza zarďż˝wno tekstďż˝w, jak teďż˝ licznych, oryginalnych fotografii rodzinnych. W caďż˝oďż˝ci ukazuje ona, niejako w 70. dďż˝uďż˝szych bďż˝dďż˝ krďż˝tszych odsďż˝onach, drogi ďż˝yciowe mieszkaďż˝cďż˝w Dolnoďż˝lďż˝skiej Ziemi Obornickiej, ktďż˝re ich do niej doprowadziďż˝y w okolicznoďż˝ciach warunkowanych nastďż˝pstwem drugiej wojny ďż˝wiatowej[11]. Przyszďż˝o im tutaj tworzyďż˝ ponownie ďż˝ycie indywidualne, rodzinne i wspďż˝pracďż˝ z mieszkaďż˝cami, ktďż˝rzy wywodzili siďż˝ z rďż˝nych grup regionalno-kulturowych, spoďż˝ecznych, zawodowych, a nawet etnicznych. W tej nowej dla wszystkich mieszkaďż˝cďż˝w rzeczywistoďż˝ci, przyjmowali oni rďż˝ne postawy ďż˝yciowe i odmiennie przeďż˝ywali okreďż˝lone uczucia, zdarzenia i pragnienia. W wielu wspomnieniach dostrzegamy teďż˝, ďż˝e na ich ďż˝dobrďż˝ďż˝ i ďż˝zďż˝ďż˝ďż˝ pamiďż˝ďż˝ nawarstwiaďż˝y siďż˝ kolejne przeďż˝ycia, ktďż˝re wpďż˝ywaďż˝y na zmianďż˝ stosunku emocjonalnego ludzi do bliďż˝szego i dalszego otoczenia spoďż˝ecznego oraz dawnej i nowej ďż˝ojczyzny lokalnejďż˝. -------------------------------------------------------------- [6] Wiďż˝cej o tym: R. Obrocka, M. Burzyďż˝ska, Jak promujemy gminďż˝ Oborniki ďż˝lďż˝skie, w: Ksiďż˝ga Dolnoďż˝lďż˝skiej Ziemi Obornickiej. Przeszďż˝oďż˝ďż˝ ďż˝ Wspďż˝czesnoďż˝ďż˝ ďż˝ Przyszďż˝oďż˝ďż˝, red. K. M. Pudďż˝o, Oborniki ďż˝lďż˝skie 2008, s. 484, 493-496. [7] Pomysďż˝odawczyniďż˝ zebrania od mieszkaďż˝cďż˝w miasta i gminy wspomnieďż˝ oraz pieďż˝ni, ktďż˝re staďż˝y siďż˝ ostatecznie treďż˝ciďż˝ obu ksiďż˝ďż˝ek, byďż˝a Romana Obrocka, kierujďż˝ca dziaďż˝em promocji w Urzďż˝dzie Miejskim w Obornikach ďż˝lďż˝skich. Ta oryginalna koncepcja zyskaďż˝a ďż˝yczliwe poparcie Burmistrza, Pawďż˝a Misiorka, umoďż˝liwiajďż˝c przejďż˝cie do jej realizacji. Prace nad gromadzeniem wspomnieďż˝ przez Romanďż˝ Obrockďż˝ trwaďż˝y od 2000 do 2005 r., a nad zbiorem pieďż˝ni przez prof. dr hab. Boďż˝enďż˝ Muszkalskďż˝ ďż˝ od 2003 do 2006 r. Obie publikacje zostaďż˝y przyjďż˝te z uznaniem, i to nie tylko przez czytelnikďż˝w w ďż˝rodowisku lokalnym. Ich ukazanie siďż˝ w 2005 i 2006 r. utrwalaďż˝y promocjďż˝ Obornik ďż˝lďż˝skich w jubileuszu ich 700. lat udokumentowanego historycznie istnienia i 60. lat statusu miasta. Zaproszenia kierowane do mieszkaďż˝cďż˝w, by swoimi wspomnieniami wďż˝ďż˝czyli siďż˝ do wspďż˝tworzenia Wielkiej Ksiďż˝gi Obornik ďż˝lďż˝skich, byďż˝y publikowane w Internecie: http://www.oborniki-slaskie.pl/zpr/ 13grudzien_2002/miejsca.htm; http://www.oborniki-slaskie.pl/zpr/26luty_2003/promocja_inauguracja.htm; ďż˝Z pierwszej rďż˝kiďż˝ 2002, nr 7; 2003, nr 1 i 2. Oto jedna z odezw: ďż˝Drogi Mieszkaďż˝cu Obornik ďż˝lďż˝skich, podaruj miastu swojďż˝ rodzinnďż˝ opowieďż˝ďż˝ ďż˝ niezwykďż˝ďż˝ i ciekawďż˝ historiďż˝, ktďż˝rďż˝ ogarniasz pamiďż˝ciďż˝ wďż˝asnďż˝ lub pamiďż˝ciďż˝ swoich bliskich. My wykonamy caďż˝ďż˝ resztďż˝ pracy zwiďż˝zanej z wydaniem Ksiďż˝gi. Gorďż˝co zapraszamy do wspďż˝pracyďż˝. [8] My, oborniczanie. Wielka Ksiďż˝ga Obornik ďż˝lďż˝skich. Wspomnienia zebraďż˝a R. Obrocka. Sďż˝owo wstďż˝pne: P. Misiorek, R. Obrocka, Oborniki ďż˝lďż˝skie 2005, ss. 9 + 367, il., mapy; B. Muszkalska, Gďż˝osy z przeszďż˝oďż˝ci. Tradycje muzyczne we wspomnieniach oborniczan. Przedmowa: P. Misiorek, Oborniki ďż˝lďż˝skie 2006, ss. 412, il., mapy, zapis nutowy i pďż˝yta CD. [9] E. ďż˝ysiak, Pieďż˝ni znajome. Scenariusz spektaklu wystawionego podczas wieczoru promocji ksiďż˝ďż˝ki w Obornickim Oďż˝rodku Kultury 24 listopada 2006, Wrocďż˝aw, lipiec 2006, w: B. Muszkalska, Gďż˝osy z przeszďż˝oďż˝ci, s. 373-402. [10] Pisarstwo o charakterze pamiďż˝tnikarskim byďż˝o uprawiane od staroďż˝ytnoďż˝ci (np. Ksenofont, G.J. Cezar, ďż˝w. Augustyn, J. W. Goethe), a w Polsce ďż˝ od XVII w. (m.in. J. C. Pasek, J. Kitowicz, A. Fredro i S. Przybyszewski). Wspomnienia, listy, kroniki i inne ďż˝rodki dokumentacji osobistej zostaďż˝y zastosowane jako metoda badaďż˝, zwďż˝aszcza w socjologii, przez F. Znanieckiego i W. I. Thomasa w ich nowatorskiej pracy: Chďż˝op polski w Europie i Ameryce, t. 1ďż˝5, 1918-1920, wyd. pol. 1976. Po II wojnie ďż˝wiatowej byďż˝o ogďż˝aszanych wiele konkursďż˝w metodďż˝ biograficznďż˝, z ktďż˝rych w tym opracowaniu naleďż˝y przede wszystkim wspomnieďż˝: Pamiďż˝tniki osadnikďż˝w Ziem Odzyskanych, opr. Z. Dulczewski, A. Kwilecki, Poznaďż˝ 1963. W 1969 zostaďż˝o nawet zaďż˝oďż˝one w Polsce Towarzystwo Przyjaciďż˝ Pamiďż˝tnikarstwa. [11] Decyzje polityczne o zmianach niektďż˝rych terytoriďż˝w paďż˝stwowych i przemieszczeniach ludnoďż˝ci w Europie ďż˝rodkowej zostaďż˝y ostatecznie podjďż˝te na konferencji w Poczdamie (17.07 ďż˝ 2.08.1945). Szerzej: J. B. Schechtman, Postwar Population Transfer in Europe 1945ďż˝1955, Philadelphia 1962	Uwagi wstďż˝pne I. Wybďż˝r problematyki oraz ďż˝rďż˝deďż˝ badaďż˝ II. Ogďż˝lna charakterystyka osďż˝b, ktďż˝rych wspomnienia zďż˝oďż˝yďż˝y siďż˝ na treďż˝ďż˝ obu publikacji III. Nieprzemijajďż˝ce echa wojny IV. Pamiďż˝ďż˝ o dawnej ďż˝ojczyďż˝nie lokalnejďż˝ V. Stawanie siďż˝ Dolnoďż˝lďż˝skiej Ziemi Obornickiej ďż˝ojczyznďż˝ prywatnďż˝ďż˝ jej mieszkaďż˝cďż˝w VI. Piďż˝kno ďż˝rodowiska przyrodniczego a ďż˝ojczyzna prywatnaďż˝ VII. Kultura ludnoďż˝ci grup napďż˝ywowych w jej pamiďż˝ci oraz w procesie przemian Uwagi koďż˝cowe THE HISTORICAL AND CULTURAL MEMORY OF THE INHABITANTS OF THE LOWER SILESIAN OBORNIKI LAN Summary ----------------------------- Kazimierz M. Pudďż˝o ďż˝ doktor nauk humanistycznych, emerytowany wykďż˝adowca akademicki problemďż˝w narodowoďż˝ciowych i miďż˝dzynarodowych stosunkďż˝w kulturalnych we Wrocďż˝awiu i Zielonej Gďż˝rze, a goďż˝cinnie w Skopie, Moskwie oraz Atenach. Redaktor serii Zeszytďż˝w Obornik ďż˝lďż˝skich. Dawna i nowa tradycja (2004-2006) i Ksiďż˝gi Dolnoďż˝lďż˝skiej Ziemi Obornickiej (2008). The Kazimierz M. Pudďż˝o - the doctor of humanistic sciences, retired academical lecturer of nationalistic problems and the international cultural relations in Wroclaw and the Green Mountain, and hospitably in Skopia, Moscow as well as Athenss. The editor of series The Lower Silesian Oborniki Fascicles. Old and new tradition (2004-2006) and the Book of LowerSilesian Oborniki Land (2008).